ပတ္၀န္းက်င္က ျမတ္ဓမၼ

ပဋိသႏၳာရ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ သည္ ယခုမွ ေပၚေပါက္လာေသာ စကားမဟုတ္ပါေခ်။ လြန္ခဲ့ေသာ ၂၅ ရာစုႏွစ္ကတည္းက ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ စကားတစ္ခုျဖစ္သည္။
တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးေတြ႕ဆံုက်ရာ၀ယ္ ေနေကာင္းပါရဲ႕လား၊စသည္ ႏႈတ္ဆက္ျခင္းသည္ ျမန္မာတို႔၏ ခ်စ္စရာေကာင္းေသာ စိတ္ ေနသေဘာထားကုိ ေဖၚက်ဳးေနပါသည္။ ျမန္မာတို႔သာမက ထိုင္းလူမ်ဳိးမ်ားဆိုရင္လည္း “ ဆ၀ါဒီ ခန္႔” ။ တရုတ္လူမ်ဳိးတို႔က “နီင္းေဟာင္န္”။ ရုရွားက်ျပန္ေတာ့ “ ေဒါ့ဘရယ္ဥတရာ” ။ အဂၤလိပ္မ်ားက How are you? ၊ How do you do? ၊ Good morning ။ ထိုကဲ့သို႔ လူမ်ဳိးအသီးသီး၌ ႏႈတ္္ဆက္စကား ဟူသည္ ရွိၾကစၿမဲ ျဖစ္ပါသည္။

တစ္ေန႔သ၌ စာေရးသူသည္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းသို႔ ကိစၥတစ္ခုျဖင့္ သြားေရာက္ေသာအခါ ထိုေက်ာင္း၌ သီတင္းသံုးေတာ္မူေသာ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္အား “ ဆရာေတာ္ဘုရား…..က်န္းမာပါရဲ႕လားဘုရား” ဟတု ေမးလိုက္ရာ ထိုဆရာေတာ္ က “ငါ့ရွင္…….ငါ့ရွင္က ေမးရေလာက္ေအာင္ တပည့္ေတာ္က အနာေရာဂါ ဖိစီးေနလို႔လား အဲဒီလို မေမးပါနဲ႕” ဟု စိတ္ဆိုးကာ စာေရးသူ၏ စကားကုိ တုန္႔ျပန္ပါေလေတာ့သည္ ။ ဤသို႔ ေမးရံုမွ်ျဖင့္ ထိုိုဆရာေတာ္သည္ အဘယ့္ေၾကာင့္ ေဒါသထြက္ရပါသနည္း၊ “ငါေမးတာ လြန္မ်ားသြားလို႔လား” ဟု ျပန္လည္ေတြးမိပါေတာ့သည္။ ထုိအခ်ိန္တုန္းက ဘယ္လိုပင္ စဥ္းစားေတြးေတာပါေသာ္လည္း တိက်မွန္ကန္ေသာ အေျဖကို မရရွိခဲ့ေပ။ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ခင္မင္းရင္းႏွီးမႈျဖင့္ ေတြ႕ၾကေသာအခါ ပဋိသႏၳာရစကားမ်ား၊ အမွတ္ရဖြယ္ရာစကားမ်ား ေျပာဆိုရပါသည္။ အထက္ပါ စာေရးသူ ေတြ႕ႀကံဳခဲ့ရေသာ အျဖစ္အပ်က္အရဆိုလွ်င္ တစ္္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ေတြ႕ေသာ္လည္း အမွတ္ရဖြယ္စကား ပဋိသႏၳာရ စကားမ်ား ေျပာဆိုဖို႔ရာ ခက္ခ်ိမ့္မည္။
ကာလအတန္ၾကာေသာအခါ အတိတ္ေရစက္ေၾကာင့္လားေတာ့မသိပါ၊ စာေရးသူႏွင့္ ထိုေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္တို႔ ျပန္လည္ ေတြ႕ဆံုၾကပါသည္။ ထိုအခါ ေရွးဦးစြာ ႏုတ္ဆက္လိုုက္သူကား ထိုေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ ျဖစ္ေနသည္။
“ငါ့ရွင္ ….. က်န္းမာေရးေကာင္းပါရဲ႕လား”ဟုေမးလိုက္ရာ “ မွန္ပါ…တပည့္ေတာ္ ေနေကာင္းပါတယ္ဘုရား” ဟု အလိုုက္သင့္ျပန္ေျဖ လိုက္ရေသာ္လည္း စာေရးသ၏ စိတ္ထဲတြင္ “ ဒီလိုေမးရေလာက္ေအာင္ ငါ့မ်က္ႏွာက ေနမေကာင္းတဲ့ မ်က္ႏွာႀကီးျဖစ္ေနလို႔လား” ဟု ေတြးေတာလွ်က္ တစ္ခ်ိန္တုန္းက စာေရးသူ၏ “ေနေကာင္းပါရဲ႕လား” ဟူေသာအေမးေၾကာင့္ စိတ္ဆိုးစြာ ျပန္လည္တုန္႔ျပန္ လုိက္ေသာထိုေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္၏ သေဘာကို စာေရးသူကိုယ္တိုင္ ခံစားလိုက္ရပါမွ သေဘာေပါက္သြားပါေတာ့သည္။
ဤသို႔ဆိုလွ်င္ ရင္းႏွီးသမႈျဖင့္ ထိုသို႔မႏႈတ္ဆက္ေကာင္းေတာ့ၿပီလား၊ ႏႈတ္ဆက္၍ မရေတာ့ၿပီလား ၊ အမွတ္ရဖြယ္စကားမ်ား မေျပာရေတာ့ၿပီလား၊ စသည္ လားေပါင္းမ်ားစြာႏွင့္ စာေရးသူ ေတြးေနမိပါေတာ့သည္။
အမွန္စင္စစ္ ႏႈတ္ဆက္ၾကသည္ဆိုရာ၀ယ္ -
ျမန္မာတို႔ ဓေလ့၀ယ္ ေတြ႕ဆံုၾက၍ ႏႈတ္ဆက္ၾကျခင္းသည္ အလြန္ႏွစ္လိုဖြယ္ေကာင္းေသာ ယဥ္ေက်းမႈတစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ တစ္ျခားေသာ လူမ်ုဳိးမ်ားလည္း ဤနည္းအတိုင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္္။ ႏႈတ္ဆက္ျခင္းသည္ လူမ်ဳိးတိုင္းရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈတစ္ရပ္ပင္ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
ထိုမွ်သာမကာ ျမတ္ဗုဒၶလက္ထက္ေတာ္က သီတင္း၀ါလကၽြတ္ေသာအခါ၌ ျမတ္စြာဘုရားကို လာေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ၾကကုန္ေသာ ရဟန္းေတာ္ မ်ားအား “ခ်စ္သားတို႔ …..ဆြမ္းျဖင့္မွ်တပါ၏ေလာ၊ က်န္းခံ့သာလို႔ မာပါရဲ႕လား” ဟု ျမတ္ဘုရားက ႏႈတ္ဆက္စကား မိန္႔ၾကားေတာ္မူေနက်ျဖစ္ပါသည္။ ႏႈတ္ဆက္စကားကုိ ျမတ္ဘုရားေတာင္မွာ မပယ္ရွားဘဲ က်င့္သံုးခဲ့ပါသည္။ထို႔ေၾကာင့္ ႏႈတ္ဆက္စကားဆိုျခင္း၊ ပဋိသႏၳာရစကားေျပာဆိုျခင္းစသည္ ျပဳလုပ္ၾကရာ၀ယ္ ယဥ္ေက်းမႈတစ္ရပ္အေနႏွင့္ ေမတၱာထားကာ ေျပာဆိုဆက္ဆံၾကသည့္အတြက္ အခ်င္းခ်င္းေျပာဆိုေသာအခါမွာလည္း “ ယဥ္ေက်းမႈအရ ေျပာဆိုႏႈတ္ဆက္တာပဲေလ” ဟု မွတ္ယူကာ မွန္ကန္ေသာ အေတြးအျမင္ရွိၾကဖို႔လိုေပသည္။ ထိုစဥ္က ဆရာေတာ္ႏွင့္စာေရးသူတုိ႔၏ စိတ္ေနစိတ္ထားသည္ မွန္ကန္ေသာ စိတ္ထား မဟုတ္သည္ကုိ ေတြ႕ရေပသည္။ စာေရးသူတို႔ျဖစ္သကဲ့သုိ႔ ေလာက၀ယ္ လူအေတာ္မ်ားမ်ား ျဖစ္တတ္ၾကေသာေၾကာင့္ ထိုအခ်က္ကိုသတိျပဳၾကေစရန္ ဤေဆာင္းပါးကို ေရးရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
တစ္ခါကလည္း စာေရးသူသည္ ထင္ရွားသည့္ကမၼ႒ာန္းဌာနတစ္ခု၏ ကမၼ႒ာန္းဆရာေတာ္တစ္ပါးကုိ “ေနေကာင္းပါရဲ႕လား” ဟု ႏႈတ္ဆက္ခဲ့ဖူးပါသည္။ ထိုဆရာေတာ္ ေျပာလိုုက္သည္က “ အရွင္ဘုရား…… လူဆိုတာ ခႏၶာရွိရင္ အၿမဲတမ္း အနာေရာဂါနဲ႔ဆက္ေနရတာပါ၊ ဘယ္မွာ ေနေကာင္းတယ္ရယ္လို႔ ရွိပါ့မလဲ၊ ဒီစကားမ်ဳိး အရွင္ဘုရားေမးစရာမလိုပါဘူး” ဟု ေဒါသသံေႏွာကာ ျပန္လည္ေျဖၾကားလိုက္ေသာအသံေၾကာင့္ စိတ္ထဲတစ္မ်ဳိးျဖစ္သြားရပါေတာ့သည္၊ “ ငါေမးလိုက္တာ မွားမ်ား သြားပါၿပီလား” ။
အမွန္စင္စစ္ စာေရးသူ ေမးလိုက္ေသာ စကားသည္ မမွားသည့္အျပင္ ရင္းႏွီးမႈျဖင့္ ႏႈတ္ဆက္သင့္ေသာ စကားျဖစ္္ပါသည္။ သို႔ပါလွ်က္ ထုိဆရာေတာ္သည္ မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ထိုကဲ့သို႔ ေသာ စကားမ်ဳိးျဖင့္ တုံ႕ျပန္ရပါသနည္း။ ဤသို႔ဆိုလွ်င္ ျမတ္ဘုရား၏ ႏႈတ္ဆက္ရာ၌ ေျပာဆိုေသာ အေလ့အထကို လည္းဆန႔္က်င္ရာ က်ေနပါေတာ့သည္။ သူေျပာဆိိုလို္က္ေသာ အသံုးအႏႈံးမ်ားသည္ ဤေနရာ၌ မသံုးႏႈံးသင့္ ဟု ထင္ျမင္ယူဆမိပါသည္။ ေျပာဆိုရမည့္ ေနရာမွားေနေပၿပီ၊ ထိုတရားစကားမ်ဳိးကို တရားေဟာတဲ့အခါ၌ ျဖစ္ေစ၊ တရားေဆြးေႏြးတဲ့အခါ၌ ျဖစ္ေစ၊ ေျပာဆို ေဟာေျပာရပါမည္။ ႏႈတ္ဆက္သည့္ေနရာ၌ မေျပာသင့္ပါဟု ထင္ျမင္မိပါသည္။
တစ္ဖန္ တရားစကားေျပာသည္ဆိုေစဦးေတာ့ ေဒါသသံပါေနသည့္အတြက္ ႏႈတ္က တရားအေၾကာင္းေျပာေနေသာ္လည္း စိတ္ထဲတြင္ေတာ့ မတရားျဖစ္ေနသည္မွာ ေပၚလြင္လွပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူ၏ အဆင့္အတန္း အနိမ့္အျမင့္ကုိ သူကိုယ္တိုင္ပဲ ခြဲျခားေနေလၿပီ ဟု ယူဆမိပါသည္။
အေျခအေနမွန္ကို ေယာနိေသာ မနသိ ကာရ သင့္တင့္စြာ ႏွလံုးသြင္းၿပီး နားလည္ေပးနိုင္မည္ဆိုပါက အလားတူျဖစ္ရပ္မ်ား သည္ ျဖစ္ေပၚလာနိုင္စရာ အေၾကာင္းမရွိေပ။ အကယ္၍ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ေသာ္ “ င့ါအား တရား ေဟာေနပါလား” ဟု ဆင္ျခင္ကာ တရားနာ လိုက္ရံုသာ။
မွန္ပါသည္……မိမိပတ္၀န္းက်င္တြင္ ရွိရွိသမွ်ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားစြာတို႔သည္ မိမိအားတရားေဟာေနသေယာင္ ျဖစ္ေခ်၏၊ ဤေနရာတြင္ အလ်ဥ္းသင့္၍ ေဖၚျပလိုသည္မွာ စာေရးသူ ရဟန္းျဖစ္ခါစ တစ္၀ါရေသာအခ်ိန္က အသုဘတစ္ခုကို ဘုန္းႀကီးမ်ားႏွင့္အတူ လိုက္ပါခဲ့သည္။ သုႆာန္သုိ႔ ေရာက္ေသာအခါ ဆရာေတာ္တစ္ပါးက သီလေပး ၊ တရားေဟာ ၊ ေရစက္ခ် ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ပါသည္။ ထိုစဥ္ စာေရးသူသည္ အသုဘေခါင္းကိုၾကည့္ကာ စိတ္ထဲမည္သုိ႔ျဖစ္သည္မသိ၊ သည္အေလာင္းေကာင္ကဲ့သုိ႔ ငါလည္း တစ္ေန႔ေသရဦးမည္ ဟု ေတြးကာ ယခုပင္ ေသေတာ့မည့္ဟန္ စိတ္ထဲထင္ေပၚေနသည့္အတြက္ သည္စိတ္ကို မည္သို႔မွ် ေျဖာက္ဖ်က္၍မရ၊ လႊမ္းမိုးၿမဲ လႊမ္းမိုးခံေနရပါသည္။ သို႔ႏွင့္ထိုစိတ္၏ လႊမ္းမိုးမႈေၾကာင့္ မည္သို႔မွ် ေနထိုင္၍မရ ေနစရာေနရာလည္း က်ဥ္းေျမာင္းလာသည္ဟု ထင္ရသည္။ ထိုအခ်ိန္က စိတ္ထဲ ေတြးမိသည္က သည္အခ်ိန္သည္ ငါ့အတြက္ အလြန္အေရးႀကီးေနၿပီ၊ သူမ်ားေတြလို ေအးေအးေဆးေဆးေန၍ မရေတာ့ေခ်။
သို႔ွႏွင့္ ထိုအေျခအေနမွ ေက်ာ္လႊားနိုင္ရန္ က်မ္းဂန္တတ္သည့္ ဆရာမေထရ္ထံတြင္ “ ဆရာေတာ္ဘုရား…လူမ်ားဟာ ေသခါနီးအခ်ိန္သို႔ေရာက္ေသာအခါ ဘယ္လိုအေျခအေနျဖစ္ၿပီး ဘ၀ကို ကူးေျပာင္းၾကပါသလဲဘုရား” ေမးေလွ်ာက္ထားေသာအခါ ဆရာသမားက သၿဂႌဳလ္က်မ္းလာ ကံ၊ ကမၼနိမိတ္၊ဂတိနိမိတ္အေၾကာင္းကို စိတ္လက္ရွည္စြာ ရွင္းျပသည့္အတြက္ အနည္းငယ္ စိတ္သက္သာရာ ရခဲ့ပါသည္။ အမွန္စင္စစ္ ထိုသုိ႔ ေသေတာ့မည္ဟု စိတ္ထဲထင္ရျခင္းမွာ အသုဘရႈစဥ္က အသုဘက ေဟာေသာ တရားကို နာလိုက္ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ စာေရးသူမွတစ္ပါး က်န္သည့္ ရဟန္းရွင္လူမ်ားသည္လည္း အသုဘကေဟာေသာ တရားကုိ နာခဲ့ရပါမူ စာေရးသူကဲ့သုိ႔ ျဖစ္မည္မွာမလြဲေပ။
ထုိေၾကာင့္ ေလာကတြင္ ရဟန္းျဖစ္ေစ၊လူျဖစ္ေစ သံေ၀ဂဥာဏ္မ်ားမ်ားရနိုင္ေလေလ သံေ၀ဂႏွင့္ယွဥ္သည့္ ကုသုိလ္တရား မ်ားမ်ားရေလေလျဖစ္ေပမည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ သံေ၀ဂယွဥ္ရံုမွ်ျဖင့္ ကုသိုလ္ရပါသနည္းဟူမူ- သံေ၀ဂမ်ားမ်ားရေလေလ သံေ၀ဂေၾကာင့္ ယခင္က မျပဳလုပ္ဖူးသည့္ ကုသိုလ္တရားမ်ားကို အေရးတႀကီး ျပဳလုပ္လာေလေလျဖစ္သည္၊ ယခင္က ကုသုိလ္တရား၌ တြန္႔ဆုတ္ေန ေသာ္လည္း ယခုအခါ ထိုသံေ၀ဂေၾကာင့္ ကုသုိလ္တရား၌ မတြန္႔ဆုတ္နိုင္ေတာ့ဘဲ အခ်ိန္ရွိခိုက္ ႀကိဳးစားျပဳမွ ဘ၀အတြက္ သက္သာရာရ မည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သံေ၀ဂရေလေလ ကုသိုလ္ရေလေလ ဟုမွတ္ရပါမည္။
သို႔မဟုတ္မူ၍ ေမးလိုက္ေသာ ပဋိသႏၳာရစကားေၾကာင့္ “ ခႏၶာရလာလွ်င္ ေရာဂါအၿမဲရွိေနမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ေနေကာင္းတယ္ ဆိုတာ မရွိနိုင္ဘူး၊ ငါ့ရွင္ေမးစရာမလိုပါဘူး” ဟု တရားႏွင့္ယွဥ္သည့္ ေဒါသအေငြ႔အသက္မ်ား ျဖစ္ေပၚရျခင္းသည္ အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း။ ထိုအခ်ိန္က စိတ္အလိုမက် ျဖစ္ေနသည္ႏွင့္ ႀကံဳေန၍ေလာ စဥ္းစားေပမယ့္ မျဖစ္နိုင္၊ မၾကာမီကမွ အႏွီဆရာေတာ္သည္ တစ္ျခားရဟန္းမ်ားႏွင့္အတူ ၿပံဳးရႊင္စြာ စကား၀ိုင္းဖြဲ႕ကာ ေျပာေနေသးသည္ကိုး…….
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ အႏွီဆရာေတာ္ထံမွ တရားတစ္ပုဒ္ကို ေကာင္းစြာနားၾကားလိုက္ရေသာေၾကာင့္ ထုိဆရာေတာ္အား အျပစ္မတင္သည့္အျပင္ ေက်းဇူးေတာင္တင္ရမလို ျဖစ္ေနသည္။ ပတ္၀န္းက်င္ တစ္ခြင္၌ သတိထားမိမည္ဆိုပါက အသက္ရွိ/အသက္မဲ့အရာမ်ားက မိမိအား တရားေဟာေနသည္ ကို ျမင္ရေပလိမ့္မည္။ ထိုတရားကို နာယူတတ္ရန္ေအာင္ ႀကိဳးစားရေပ မည္။
ထိုနာလိုက္ရသည့္တရားကား သူထံတြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ စိတ္ေနစိတ္ထားမ်ဳိး ငါ့သ႑ာန္သာမက ပုထုဇဥ္လူသားတုိင္းတြင္ မကင္းနုိင္ၾကေပ။ သူျဖစ္သကဲ့သုိ႔ ငါ့မွာျဖစ္လွ်င္လည္း ထိုျဖစ္လာသည့္ ေဒါသတရားကို နွိမ္နွင္းနိုင္ရန္ အေလ့အက်င့္ျပဳလုပ္ရေပဦးမည္။ ထို႔အတူ ခက္ထန္ၾကမ္းတမ္းသည့္ ေဒါသသာမက ေဒါသႏွင့္ေဆြမ်ဳိး ေတာ္စပ္သည့္ ပူပန္မႈ၊ႏွလံုးမသာယာမႈ၊စိတ္ဆင္းရဲမႈ၊ အလိုမက်မႈ၊ စိတ္ဆိုးမႈ၊ အၿငိဳးမေျပ ေတးမွတ္မႈ စသည့္တရားမ်ားသည္လည္း ပုထုဇဥ္လူသားတို႔သ႑ာန္တြင္ အေၾကာင္းညီညြတ္ရင္ တုိက္ဆိုင္မႈရွိရင္ ျဖစ္တတ္ၾကပါသည္။ ထိုေလာဘစသည့္တရားမ်ားသည္ အပါယ္သို႔တြန္းခ်ေစနိုင္သည့္ တရားမ်ားျဖစ္သည့္အတြက္ မိမိတြင္ျဖစ္လာပါက အပါယ္က်နိုင္ေလာက္သည့္ စြမ္းအင္သတၱိမ်ား ေလ်ာ့နည္း ေအာင္ သတိ၊သမာဓိ၊ပညာ တရားတို႔ျဖင့္ ထိန္းခ်ဴပ္္ (control)ရမည္ ျဖစ္ပါ သည္။
ဆိုေရးရွိကဆုိအပ္စြ ဆုိတာလို တစ္ခါက ဆရာေတာ္ႀကီးတစ္ပါးသည္ ကိစၥတစ္ခုျဖင့္ ရြာထဲကေန ျပန္ၾကြလာခဲ့ရာ လမ္းတြင္ အမ်ဳိးသမီးငယ္ႏွစ္ဦးသည္ ေဒါသမာန္ဟုန္ျပင္းစြာျဖင့္ ကိုက္ေတာ့မည့္ ေခြးႏွစ္ေကာင္ႏွယ္ တစ္ေယက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ ရန္ျဖစ္ေနၾကရာ ေနာက္ကပါလာေသာကပိၸယအား “ ဒကာ..ေဟာဟိုမွေတြ႕လား ဒကာမႏွစ္ေယာက္ တရားေဟာေနၾကတာေလ ….သူတို႔ကို ငွက္ေပ်ာသီးသြားေပးလိုက္” ဟု ဆိုေသာ အခါ ဒကာသည္ ထုိရန္ျဖစ္ေနေသာ အမ်ဳိးသမီးႏွစ္ေယာက္ထံသြား၍ “ ဆရာေတာ္က ညည္းတုိ႔ကို ေပးခိုင္းလိုက္တာ” ဟုေျပာၿပီး ေပးလုိက္ရာ ရန္ျဖစ္ေနသည့္ အမ်ဳိးသမီးႏွစ္ဦး အသံေတြ တိတ္ကုန္ပါသတဲ့……..။
ထို႔ေၾကာင့္ေလာကတြင္ မိမိပတ္၀န္းက်င္တြင္ ရွိရွိသမွ်ေသာတရားမ်ားကို မယူတတ္က မတရားျဖစ္ၿပီး အကုသိုလ္ျဖစ္တတ္ေပ မယ့္ ယူတတ္က တရားျဖစ္ၿပီး ကုသိုလ္တရာပြားမ်ားနိုင္ပါေၾကာင္း ….
စိတ္ေနသန္႔ရွင္း ေဘးရန္ကင္း လြန္မင္းခ်မ္းသာၾကပါေစ
၃.၁၀.၂၀၀၈ နံနက္ ၄း၂၆ နာရီ