ဦးတည္ခ်က္တူျခင္း

သာသနာေတာ္ႀကီးသည္ သာမန္ၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ မည္သို႔မွ် ထူးျခားမည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း အဂၤုတၱရနိကယ္ အ႒ကနိပါတ္တြင္ ျမတ္စြာဘုရားက သာသနာအံဖြယ္ ရွစ္ပါး ရွိေၾကာင္းကို ေဟာၾကားခဲ့သည္ကုိ ဖတ္ရေသာအခါ သာသနာေတာ္ႀကီး အံ့ဖြယ္အတိၿပီးေနသည္ကို သိရသည့္အတြက္ ၾကည္ႏူးပီတိျဖစ္ရသကဲ့သုိ႔ ေမးလာသူကို ကၽြမ္းက်င္ေျပာင္ေျမာက္စြာ ျပန္လည္ ေျဖၾကား ေတာ္မူခဲ့သည့္ ျမတ္စြာဘုရား၏ ဥာဏ္ေတာ္ကုိလည္း အလြန္႔လြန္ၾကည္ညိဳသဒၶါပြားခဲ့ရပါသည္။
အခါတစ္ပါး ျမတ္စြာဘုရားသည္ နေဠရုအမည္ရွိ တမာပင္ရင္းတြင္ သီတင္းသံုးေနခိုက္ မဟာရာဒ အမည္ရွိ အသူရိန္က ျမတ္စြာဘုရားအား “ျမတ္စြာဘုရား……….အရွင္ဘုရားရဲ႕ တပည့္သာ၀ကေတြဟာ အဘယ့္ေၾကာင့္ သာသနာေတာ္မွာ ေပ်ာ္ေမြ႕ေနနိင္ ၾကတာလဲဘုရား” ဟု ေလွ်ာက္ထားေသာအခါ ျမတ္စြာဘုရားက “မဟာရာဒ……မဟာသမုဒၵရာႀကီးဟာ အံ့ဖြယ္ရာ ရွစ္မ်ဳိး ရွိေနေသာ ေၾကာင့္ အသူရာေတြ ေပ်ာ္ေမြ႕ေနၾကသလို သာသနာေတာ္ႀကီးမွာ လည္း အံ့ဖြယ္ရွစ္မ်ဳိး ရွိေနတဲ့အတြက္ ငါဘုရားရဲ႕တပည့္သာ၀က ေတြ သာသနာမွာ ေပ်ာ္ေမြ႕နုိင္ၾကတာျဖစ္တယ္” ဟု မိန္႔ေတာ္မူကာ သာသနာရဲ႕အံ့ဖြယ္ရွစ္ပါးႏွင့္မဟာသမုဒၵရာရဲ႕အံ့ဖြယ္ရွစ္ပါးကို ႏိႈင္းယွဥ္ခဲ့ပါသည္။
ထိုအံ့ဖြယ္ရွစ္ပါးအနက္က အံ့ဖြယ္တစ္ပါးက
ပင္လယ္၊ျမစ္၊ေခ်ာင္း၊အင္း၊အိုင္မ်ားမွ စီးဆင္းလာေသာ ေရမ်ားသည္ အရသာမ်ဳိးစံုေသာ္လည္း သမုဒၶရာထဲ ေရာက္လွ်င္ ငံေသာအရသာ တစ္မ်ဳိးတည္းသာျဖစ္ေတာ့သည္၊ ထို႔အတူ သာသနာေတာ္တြင္း ျမတ္ဗုဒၶေဟာေတာ္မူထားခဲ့ေသာ ပိဋကတ္သံုပံု နိကာယ္ငါးရပ္၊ ဓမၼခႏၶာေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္စသည္တို႔၏ ပန္းတိုင္အရသာသည္ “ ၀ိမုတၱိရသ” တစ္ခုပဲျဖစ္ပါသည္။ သတိပ႒ာန္၊မဂၢင္စသည္ အမည္မ်ုဳိးစံုကြဲေနေပမယ့္ သူတို႔ရဲ႕ေနာက္ဆံုးပန္းတိုင္ဟာ ၀ိမုတၱိအရသာ တစ္ခုပဲျဖစ္ေနသည္မွာ အံ့ၾသစရာ ေကာင္းလွပါသည္။ ယခုေခတ္တြင္ မုိးကုတ္၊မဟာစည္၊ကသစ္၀င္ စတဲ့ နည္းမ်ဳိးစံုေသာ္လည္း ဦးတည္ခ်က္ ပန္းတိုင္ကား ၀ိမုတၱရသပဲ ျဖစ္သည္။ ထိုအေၾကာင္းကို ေအာက္ပါ အျပည့္အစံု ဆိုသည့္ စာတန္းေလးကို ကလစ္ေခါက္ကာ ဆက္လက္ဖတ္ရႈၾကေစလိုပါေၾကာင္း။

သတိပ႒ာန္တရားေတာ္အတိုင္း အားထုတ္ေနၾကပါတယ္ဆိုရင္ အားထုတ္နည္းအားလံုး မွန္သည္ခ်ည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အမည္ အားျဖင့္ မုိးကုတ္နည္း၊ စြန္းလြန္းနည္း၊ မဟာစည္နည္း၊ ဆရာသက္နည္း၊သံအင္းဂူနည္း စသျဖင့္ အမည္တပ္ၿပီး ေျပာေနေပမယ့္ အားလံုးသည္ ဗုဒၶနည္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၀ိပႆနာတရားမွန္ရင္ သတိပ႒ာန္တရားေလးပါး ေဘာင္ထဲမွာ ၀င္ရပါမယ္။ အဲဒီေဘာင္ထဲ မ၀င္ရင္ ၀ိပႆနာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိထားရပါမယ္။ အဲဒီေဘာင္ထဲ ၀င္တာမွန္ရင္ ရုပ္နာမ္ျဖစ္ပ်က္ရႈတဲ့ဆီကို ဦးတည္သြားရမည္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္နည္းကို ယူၿပီး အားထုတ္သည္ျဖစ္ေစ ရုပ္နာမ္ျဖစ္ပ်က္ရႈတာကို မေရာက္မခ်င္း သမထပဲ ျဖစ္ေနပါမယ္။
တရားအားထုတ္ေနၾကတဲ့ ေယာဂီမ်ားအတြင္း မိမိတို႔နည္းကေကာင္းတယ္၊ သူတို႔နည္းက်ေတာ့ ဘယ္လိုျဖစ္တယ္၊ စသျဖင့္ မေျပာအပ္ဘူး လို႔ဆိုခ်င္ပါတယ္။ တရားစခန္းခ်င္းမတူတဲ့ ေယာဂီႏွစ္ဦး တရားအားထုတ္နည္း ေဆြးေႏြးခိုင္းရင္ သင့္ျမတ္ၾကဖို႔ အေတာ္နည္းမယ္ ထင္ပါတယ္။ နည္းခ်င္းမတူလို႔ျဖစ္ေစ၊ အဲဒီနည္းနွင့္မိမိအားထုတ္လို႔ အဆင္မေျပလို႔ျဖစ္ေစ ဘယ္နည္းကိုမွ် မေ၀ဖန္ ထိုက္ပါဘူးလို႔ ေျပာလိုပါတယ္။ တရားစခန္းမတူတဲ့ မိတ္ေဆြႏွစ္ဦး နည္းခ်င္းၿပိဳင္ေျပာလို႔ အေပါက္အစ မတည့္ၾကတာကို ႀကံဳရဖူးပါတယ္။
တပည့္မေကာင္း ဆရာ့ေခါင္းဆုိတဲ့ စကားရွိပါတယ္။ ဆရားမ်ားက တပည့္ေယာဂီမ်ားကုိ မိမိဌာနရဲ႕နည္းကိုသာျပၿပီး အားထုတ္ေစတာ နည္းလမ္းက်ပါတယ္။သို႔ေသာ္ သတိပ႒ာန္တရားေလးပါးစလံုးရဲ႕ အၾကမ္းဖ်င္း အဓိပၸါယ္ကိုလည္း ႀကံဳရင္ႀကံဳသလို ရွင္းျပေပးရင္ တပည့္မ်ား သိရွိၾကလို႔ အျမင္က်ယ္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျခားေသာကမၼ႒ာန္းဌာနက နည္းေတြလည္း ဗုဒၶနည္းေတြပဲလို႔ သိၾကမယ္ဆိုရင္ ေယာဂီအခ်င္းခ်င္းေတြ႕ၾကလည္း တာ၀န္မဲ့ ေျပာေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ တရားအားထုတ္ေနသူမ်ား ဦးတည္ခ်က္ျခင္း တူၾကတာမို႔ တရားေဆြးေႏြးလို႔ မရဘူးဆိုတာလည္း မရွိအပ္ပါဘူး။
၀ိပႆနာတရားအားထုတ္ျခင္းသည္ ကာယ၊ေ၀ဒနာ၊စိတၱ၊ဓမၼတို႔အေပၚ ျဖစ္ပ်က္ရႈေနရမည္ဆိုတဲ့ သတိပ႒ာန္ဘာ၀နာတရား ေတာ္ ညြန္ၾကားခ်က္နဲ႔ ကိုက္ညီေနရင္ မွန္သည္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ငါတို႔က ကာယႏုပႆနာျဖစ္တယ္၊သူတုိ႔က ေ၀ဒနာႏုပႆနာျဖစ္ တယ္၊ မတူဘူးလို႔ ႀကံႀကံဖန္ဖန္ ေျပာလိုၾကပါတယ္။
သတိပ႒ာန္တရားေလးပါးကို ေယာဂီေလးေယာက္က တစ္ေယက္ တစ္ပါးစီ က်င့္ေနၾကလို႔ အားထုတ္နည္းခ်င္း မတူဘူးလို႔ ျငင္းေနၾကရင္ အဲဒီေလးေယာက္ကို ညြန္ၾကားတဲ့ အသီးသီးေသာ ဆရာမ်ားက မရွင္းျပၾကလို႔သာ ျဖစ္ပါမယ္။ အေျပာအားျဖင့္ ကာယ၊ ေ၀ဒနာ၊စိတၱ၊ဓမၼလို႔ အမည္ကြဲၿပီး မတူတာေတာ့ မွန္ပါတယ္။ဒါေပမယ့္ ဘယ္နည္းေပၚမွာမဆို ျဖစ္ပ်က္ရႈရမယ္ဆိုတဲ့ ဦးတည္ခ်က္ အတူ တူသာျဖစ္ေၾကာင္း သတိျပဳၾကရပါမယ္။ နည္းမတူျခင္းကုိ ေျပာတာထက္ မိမိနည္းနဲ႔မိမိအားထုတ္လို႔ ဥာဏ္အျမင္တိုးတက္လာမႈ ရွိမရွိကုိ မိမိဘာသာ ဆန္းစစ္သင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳလိုပါတယ္။
ေယာဂီမ်းကို သတိပ႒ာန္ေလးပါး အက်င့္တရားနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႀကိဳတင္ ရွင္းျပေပးထားရင္ ဒီအခ်ည္းအႏွီးကိစၥ ျဖစ္မလာနိုင္ ဘူးလို႔ ယူဆမိပါတယ္။ ဆရာလုပ္သူသည္ မိမိဌာနနည္းအျပင္ အျခားေသာ ဌာနနည္းမ်ားကိုလည္း ေလ့လာသိရွိထားသင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လိုိ႔လဲဆိုေတာ့ တစ္ျခားစခန္းက ေယာဂီမ်ား မိမိစခန္းကုိ အေၾကာင္းသင့္လို႔ ေရာက္လာၿပီး သူတို႔အားထုတ္ခဲ့တဲ့ နည္းနဲ႕ မိမိနည္းကို ႏိႈင္းယွဥ္ေမးလာရင္ ဆရာတစ္ဦးအေနနဲ႔ မရွင္းျပတတ္ရင္ မသင့္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။
မိတ္ေဆြတစ္ဦး တရားစခန္းတစ္ခုမွာပဲ ပံုမွန္အားထုတ္ေနရာက အေၾကာင္းသင့္တာနဲ႔ နည္းမတူတဲ့ တရားစခန္းတစ္ခုကို ၀င္လိုက္ပါတယ္။ မိတ္ေဆြက နည္းမတူၾကတာကို မသိလို႔ေမးတဲ့အခါ သူတုိ႔က သူတို႔နည္းနဲ႔ အားထုတ္တာပါ ၊ ဒီမွာေတာ့ ဒီနည္းပဲ အားထုတ္တယ္ လို႔ ခပ္တိုတိုပဲေျဖလို႔ ထပ္မေမးရဲေတာ့ေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။
ကမၼ႒ာန္းဌာန ဘယ္ေလာက္ပဲ မ်ားေနပါေစ၊ ၀ိပႆနာတရားအားထုတ္မယ္ဆိုရင္ သတိပ႒ာန္ေလးပါး အတြင္းကသာ တရားျပၾကရပါတယ္။ ဒါကို သေဘာေပါင္ရင္ က်င့္နည္းခ်င္း မတူဘူးလို႔ ေျပာေနဖို႔ မရွိေၾကာင္း သေဘာေပါက္ထားၾကရပါမယ္။ တရားအားထုတ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ အစပ်ဳိးပံုခ်င္း တူခ်င္မွ တူပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ ၀ိပႆနာဘာ၀နာအလုပ္ကုိ လုပ္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ရုပ္နာမ္ ျဖစ္ပ်က္ ရႈရတာခ်င္း အတူတူျဖစ္ရပါမယ္။ ဒါကို သေဘာေပါက္ထားတဲ့ ၀ိပႆနာသမားမ်ားျဖစ္ရင္ ကမၻာႀကီးရဲ႕ ဘယ္ေနရာမွာပဲ ဆံုဆံု၊ တရားနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ဘယ္စကားေတြပဲေျပာေျပာ ေျပာလို႔ ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းလို႔ ရနုိင္ရပါမယ္။
တရားအားထုတ္ရာမွာ သမာဓိအတြက္ စတည္ရပါတယ္၊ ၀မ္းဗိုက္မွာ ထားတာလည္း ရွိပါတယ္၊ ႏွာသီးဖ်ားမွာထားတာရွိ သလို ရင္ေခါင္းမွာလည္း ထားခ်င္ထားပါမယ္။ ဘယ္မွာပဲထားထား ျဖစ္ပ်က္ရႈရမွာက အဓိကျဖစ္ပါတယ္၊ ဒီသေဘာတရားကုိ ေယာဂီမ်ားသိထားၾကဖို႔ လိုပါတယ္။ ၀ိပႆနာတရားအားထုတ္ေနသူအခ်င္းခ်င္း နည္းၿပိဳင္ျငင္းေနတုန္းပဲဆိုရင္ အဲဒီႏွစ္ဦးစလံုးဟာ ရုပ္ နာမ္ျဖစ္ပ်က္ကို ရႈရတဲ့ သတိပ႒ာန္ဘာ၀နာအဆင့္ကုိ မေရာက္ေသးတဲ့ တရားမူႀကိဳတန္းမွာပဲ ရွိေနေသးေၾကာင္း သိရပါမယ္။
ဓမၼမိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ႏွင့္ေတြ႕လို႔ သတိပ႒ာန္ေလးပါးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဆရာလုပ္သူက ေယာဂီမ်ားကို အခါအားေလ်ာ္စြာ ရွင္းျပသင့္ေၾကာင္းနဲ႕ အျခားကမၼ႒ာန္းဌာနရဲ႕ နည္းမ်ားကိုပါ ေလ့လာသိရွိထားသင့္ေၾကာင္း ေျပာမိပါတယ္။ မိတ္ေဆြက နည္းမတူလို႔ပဲ ကမၼ႒ာန္းဌာနမ်ား သီးျခားရွိေနၾကတာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဆရာလုပ္တာနဲ႔ ရွိသမွ် ကမၼ႒ာန္းဌာနေတြရဲ႕ နည္းေတြကိုလုိက္ၿပီး အားထုတ္ၾကည့္ ရမွာလား လို႔ျပန္ေျပာပါတယ္။
ရုပ္နာမ္ျဖစ္ပ်က္ျမင္လို႔ ဆရာလုပ္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဟာ တစ္ျခားကမၼ႒ာန္းဌာနေတြဆီကို သြားၿပီး လက္ေတြ႕ျဖစ္ပ်က္ျမင္ေအာင္ ထပ္ရႈၾကည့္စရာ မလိုေၾကာင္း အျခားဌာနမ်ားရဲ႕နည္းမ်ားကုိ ေလ့လာၾကည့္လိုက္တာနဲ႕ မိမိသိထားတဲ့ ျဖစ္ပ်က္ဆီကို ဘယ္လိုေရာက္ လာနုိင္တယ္ဆိုတာ မသိနိုင္ဘူးလားလို႔ မိတ္ေဆြရင္းျဖစ္ေနလို႔ အားမနာဘဲ ျပန္ေျပာလိုက္ပါတယ္။
ျဖစ္ပ်က္
ရုပ္၊ေ၀ဒနာ၊စိတ္၊ဓမၼ ဘယ္ဟာကိုပဲ ရႈရႈ သတိပ႒ာန္တရားေတာ္အရ ျဖစ္ပ်က္ကိုပဲ ျမင္ေအာင္ရႈရမယ္ဆိုတာ သေဘာေပါက္ ရင္ သတိပ႒ာန္ဘာ၀နာပါဠိေတာ္ကို တစ္ခုခ်င္း ျပန္ၾကည့္ၾကပါမယ္။ ဘာတစ္ခုကိုပဲရႈရႈ၊ ျဖစ္တာကုိ ရႈၿပီး ေနရမယ္၊ ပ်က္တာကုိ ရႈၿပီးေနရမယ္။ ျဖစ္ပ်က္ကို ရႈၿပီးေနရမယ္လို႔ ပါဠိေတာ္က ညြန္ၾကားထားပါတယ္။ မိမိအတြက္ ထင္ရွားတာက ရႈရမယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ ျဖစ္ပ်က္ကို တန္းၿပီး ရႈရမယ္လို႔ ေျပာမထားေၾကာင္း သတိျပဳမိပါတယ္။
ပုထုဇဥ္အေနနဲ႔ တရားစၿပီး အားထုတ္တဲ့အခါ ျဖစ္ပ်က္ကိုတန္းၿပီး မျမင္နို္င္ေသးပါဘူး၊ သတိပ႒ာန္ေလးပါးအနက္ တစ္ခုခုကို ရႈေနစဥ္ အဘိဇၥ်ာေဒါမနႆစိတ္ တစ္ခုခုေပၚရင္၊ အဲဒါကို ၀ီရိယသမၸဇဥ္ သတိနဲ႕ပယ္ေနရမယ္ဆိုတဲ့ အလုပ္နဲ႕ ၀ိပႆနာအက်င့္ကို စခိုင္းပါတယ္၊ ပုထုဇဥ္ဆိုတာ ေလာဘစိတ္ျဖစ္ေနလည္း သိတာမဟုတ္ဘူး၊ ေဒါသစိတ္ျဖစ္ေနလည္း မသိပါဘူး၊ ေလာဘစတ္၊ေဒါသ စိတ္ျဖစ္ရင္ သတိ၊၀ီရိယ၊သမၸဇဥ္ အကူအညီနဲ႕ သိသိၿပီး ပယ္တတ္ေအာင္ သတိပ႒ာန္တရားနဲ႕ အစပ်ဳိးျခင္းျဖင့္ ပုထုဇဥ္တို႔ရဲ႕ဘ၀ ေပါက္လြတ္ပဲစား ထားခဲ့တဲ့စိတ္မွာ သတိ၀ီရိယသမၸဇဥ္ဆိုတဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖြဲစည္းမႈေတြနဲ႕ ရင္းႏွီးလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ပထမေတာ့ အဘိဇၥာေဒါမနႆစိတ္ ျဖစ္လာရင္ သိေအာင္ သတိထားေနရာက အေလ့အက်င့္ မ်ားလာတဲ့အခါ အဲဒီစိတ္ႏွစ္ခု သာမကဘဲ အျခားသိစိတ္အမ်ဳိးမ်ဳိးကုိပါ သတိထားလာမိပါ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာသိေနျခင္းျဖင့္ ျဖစ္တာကို ရႈၿပီး ေနရမယ္ဆိုတဲ့ သတိပ႒ာန္ ဘာ၀နာပါဠိေတာ္လာ ပထမအခ်က္နဲ႕ကိုယ္ညီေနတာ ေတြ႕ရပါမယ္။ သိစိတ္တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ျဖစ္လာေနတာကို သိေနရာက တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္ မွာ ေေစာေစာက ေပၚတဲ့သိစိတ္ ဘယ္ေရာက္သြားပါလိမ့္ ၊ ဘာျဖစ္သြားပါလိမ့္ စပ္စုၿပီး ဆင္ျခင္ၾကည့္တဲ့အခါ ေပ်ာက္သြာား၊ ပ်က္သြား တာကို သိလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ သတိပ႒ာန္ဘာ၀နာ ပါဠိေတာ္လာ ဒုတိယအခ်က္နဲ႔ ကိုက္ညီေနတာကို ေတြ႕ရပါမယ္။
ျဖစ္ေပၚလာတာကို ရႈမယ္၊ ပ်က္သြားတာကို ရႈမယ္၊ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ စိတ္ေတြပဲ ထင္ရွားေနရင္ ျဖစ္တာကိုရႈပါ၊ ပ်က္သြားတဲ့ စိတ္ ထင္ရွားေနရင္ ပ်က္တာကိုပဲ ရႈေနပါမယ္။ သိစိတ္တစ္ခုရဲ႕ ျဖစ္ေပၚလာၿပီး ပ်က္သြားတာထင္ရွားရင္ အဲဒီသိစိတ္ရဲ႕ ျဖစ္ေပၚ ေပ်ာက္ပ်က္မႈကို ရႈေနပါမယ္။ ဒါဆိုရင္ သတိပ႒ာန္ဘာ၀နာပါဠိေတာ္လာ ညြန္ၾကားထားတဲ့ အစီအစဥ္အတိုင္း ဆက္သြယ္မယ္ဆိုရင္ ဆက္လက္အားထုတ္ဖို႔အတြက္ အခက္အခဲမရွိနိုင္ေၾကာင္း တင္ျပလိုပါတယ္။
တရားအားထုတ္ခါစ ေယာဂီတစ္ဦးကို ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ဘာကိုေျပာတာလဲ၊ ပ်က္တယ္ဆိုတာ ဘာကိုေျပာတာလဲဆိုတာ မသိေသးဘဲ ရုပ္နာမ္ျဖစ္ပ်က္ရႈဆိုတာကို တိုက္ရိုက္တရားေပးလိုက္ရင္ အလုပ္လုပ္ရတာ ခက္မယ္ထင္ပါတယ္။ မသိနိုင္ေသးတာကို ေရွးက ေၾကာင္းေပးလို႔ လိုက္လုပ္ေနတာျဖစ္လို႔ သိၿပီး အားထုတ္တာေလာက္ အရာမေရာက္နိုင္ဘူးလို႔ ယူဆရပါတယ္။
(ေမာင္ကံထူးရဲ႕ေဆာင္းပါးကုိ ကူးယူေဖၚျပပါသည္)