ေလာကႀကီးမွာ လူေတြ ဘယ္ေလာက္ပင္ မ်ားျပားေသာ္လည္း
သေဘာတူရာေပါင္း
ဘယ္လိုလူမ်ဳိးလည္းဆိုတာ ကုိယ့္ကိုယ္
ျမတ္ဗုဒၶက လူေလးမ်ုဳိးေဟာေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
(၁) ငရဲသားနဲ႔တူတဲ့လူ၊
(၂) ၿပိတၱာနဲ႔တူတဲ့လူ၊
(၃) တိရစၧာန္နဲ႔တူတဲ့လူ၊
(၄) လူနဲ႔တူတဲ့လူ ဆိုၿပီး ေလးမ်ဳိးေဟာေတာ္မူပါတယ္။
(၁) ငရဲသားမ်ားသည္ ေနခ်င္သလိုမေနရ၊ သြားခ်င္သလိုမသြားရပါ၊
ထို႔အတူ ဒုစရုိက္မႈက်ဴးလြန္၍ ရာဇ၀တ္ေဘးဒဏ္သင့္ေသာသူမ်ား
ေထာင္ထဲအခ်ဴပ္ထဲ သို႔ ေရာက္ေသာအခါ စားခ်င္တိုင္းမစားရ၊
ေနခ်င္တိုင္းမေနရ ေသာေၾကာင့္ ေထာင္က်ေနေသာ သူမ်ားကို
“ငရဲသားနဲ႔တူတဲ့လူ ”ူလို႔ ေခၚပါတယ္။
(၂) ၿပိတၱာမ်ားသည္ အေနဆင္းရဲ၊ အစားလည္းဆင္းရဲ၊ ၀တ္စရာလည္း
မရွိ ဆင္းရဲၾကသည္။ ထို႔အတူ လူေလာကသို႔ ကံေကာင္းေထာက္မ၍
ေရာက္လာေသာ္
စားရမဲ့ေသာက္ရမဲ့ဘ၀
ေရာက္ေနၾကရွာတဲ့ သူေတာင္း
လို႔ေခၚပါတယ္။
စားမယ္ဆိုတဲ့ လုပ္ငန္းသံုးခုသာ သိ
ထို႔အတူ အတိတ္ကံေပး၍ လူျဖစ္လာေသာ္လည္း
ကုသုိလ္တရား ဘာမွမရွိ ကာမဂုဏ္ မွီ၀ဲ ၊ အိပ္၊ စား ၊
ဆိုတဲ့ အလုပ္သံုးခုနဲ့သာ အခ်ိန္
“တိရစၧာန္နဲ႔တူတဲ့လ”ူ လို႔ ေခၚဆိုရပါတယ္။
(၄)လူနဲ႔တူတဲ့လူ ျဖစ္ေအာင္ဆိုတာက-
(က)သာရဏဂံု သံုးပါး၌ တည္ၿမဲသူျဖစ္ရမည္။
(ခ) ငါးပါးသီလၿမဲရမည္ (ဂ) အသက္ေမြး
၀မ္းေက်ာင္းမႈ မွန္ကန္ရမည္၊ ဒီသံုးခ်က္နဲ႔ ျပည့္စံုရင္
လူနဲ႔တူတဲ့လူ ျဖစ္ပါၿပီ၊
ခြဲထားျပန္ပါသည္။
“မူလတန္းအဆင့္ရွိေသာလူ” လို႔ေခၚပါသည္။
(ခ) ၀ိပႆနာ တရားအားထုတ္၍ (မၿမဲ,ဆင္းရဲ,အစိုးမရ )
စတဲ့ လကၡဏာေရးသံုး
လို႔ေခၚပါသည္။
မ်က္ေမွာက္ျပဳသြားရင္ေတာ့
ဟုေခၚဆုိရပါသည္။
ကိုယ့္ကိုယ္ကို္ ဆန္းစစ္ၿပီး
ူလတန္းလူျဖစ္ေအာင္၊ မူလတန္းလူမွ
ထိုမွတဆင့္ အထက္တန္းလူျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစား
အားထုတ္နုိင္ၾကပါေစ။ ။