သိမ္အေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း

အေမး။ ။အရွင္ဘုရား….သိမ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေမးခ်င္ပါတယ္ဘုရား။
သိ္မ္ ဘယ္ႏွစ္မ်ဳိး ရိွပါသလဲဘုရား။ ဘာလို႔ သိမ္ကြဲျပားတာလဲ၊ ခ႑သိမ္ဆိုတာ ဘာကိုေခၚတာလဲဘုရား၊ ဘယ္သိမ္က ဘယ္လိုအာနိသင္ ရွိပါလဲ၊ သိမ္၀င္အပ္၊ ခ်ည္ေတြက ဘယ္လိုမ်ား စြမ္းပါသလဲဆိုတာ ရွင္းျပေပးပါဘုရား။ သိမ္သမုတ္မယ္ဆိုရင္ သာသနာေရးဦးစီးဌာန ခြင့္ျပဳစာ ေျမစာရင္း ဦးစီးဌာနေတြလည္း ပါရတယ္ဆိုတာ ၾကားမိပါတယ္ဘုရား၊ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပည့္ျပည့္စံုစံု ရွင္းျပေပးေတာ္မူပါဘုရား။
ခြန္ျမလိႈင္
ခ်င္းမိုင္(ဇင္းမယ္)

အေျဖ။ ။ သိမ္အမ်ဳိးအစားက အက်ဥ္းအားျဖင့္ ႏွစ္မ်ဳိး ရွိတယ္။ ၄ ပါး၊ ၄ ပါးထက္မ်ားတဲ့ ရဟန္းေတာ္မ်ား စုေပါင္းကာ ဥတ္ကမၼ၀ါစာဖတ္ၿပီး သမုတ္ရေသာသိ္မ္ႏွင့္ ဥတ္ကမၼ၀ါစာမဖတ္ဘဲ အလိုလို ျဖစ္ေသာ သိမ္တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ဒီႏွစ္မ်ဳိးမွာ ပဌမအမ်ဳိးအစားက ဥတ္ကမၼ၀ါစာဖတ္ၿပီး သမုတ္ရတဲ့သိမ္ကို ဗဒၶသိမ္ လို႔ေခၚၿပီး၊ ဒုတိယအမ်ဳိးအစားက ဥတ္ကမၼ၀ါစာ မပါဘဲ ျဖစ္တဲ့သိမ္ကိုေတာ့ အဗဒၶသိမ္ လို႔ေခၚပါတယ္။
၄င္း ႏွစ္မ်ဳိးအနက္ ဗဒၶသိမ္မွာ (၁)ခ႑သိမ္ ၊ (၂) သမာနသံ၀ါသကသိမ္၊ (၃)အ၀ိပၸ၀ါသသိမ္ လို႔ သံုးမ်ဳိး ကြဲၿပီး၊ အဗဒၶသိမ္မွာလည္း (၁)ဂါမသိမ္၊ (၂)ဥဒကုေကၡပသိမ္(ေရသိမ္) (၃)သတၱဗၻႏၱရသိမ္ လို႔ သံုးမ်ဳိး ကြဲပါတယ္။
ဗဒၶသိမ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မဟာသိမ္ဆိုတာလည္း ရွိပါေသးတယ္။
ေဖၚျပပါ ဗဒၶသိမ္မ်ားဟာ ေျမႀကီးေပၚမွာ သမုတ္တဲ့သိမ္မ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေျမႀကီးေပၚမွာ သမုတ္မွသာ သိမ္ျဖစ္တာမဟုတ္၊ ေက်ာက္ဖ်ာစတဲ့ ေနရာေတြမွာ သုမတ္ရင္လည္း သိမ္ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သိမ္သမုတ္ေနရာကို အစြဲျပဳၿပီး သိမ္အမ်ဳိးမ်ဳိး ကြဲျပားရျပန္ပါ တယ္။ ဒါေတြက… (၁) ေက်ာက္ဖ်ာေပၚမွာ သမုတ္အပ္ေသာသိမ္။ (၂)ေက်ာင္းငယ္မွာ သမုတ္အပ္ေသာသိမ္။ (၃)လိုဏ္မွာ သမုတ္အပ္ေသာ သိမ္။ (၄)ျပာသာဒ္မွာ သမုတ္အပ္ေသာသိမ္၊ (၅)ေတာင္ထိပ္မွာ သမုတ္အပ္ေသာသိမ္ ရယ္လို႔ သိမ္ ငါးမ်ဳိး ကြဲျပန္ပါတယ္။
ျမစ္ကို လြမ္းေက်ာ္ၿပီး(ငံုၿပီး) ဟိုဖက္ကမ္း ဒီဖက္ကမ္း ႏွစ္ဖက္စလံုးကုိ အတြင္းျပဳၿပီး သမုတ္အပ္တဲ့ သိမ္မ်ဳိးကို နဒီပါရသိမ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။
အစိုးရပိုင္း၊ အစုိးရပိုင္းမွ အာဏာပါ၀ါရွိတဲ့ ဌာနဆိုင္ရာတုိ႔မွ ခြင့္ျပဳခ်က္ရမွသာ သမုတ္ လို႔ရတဲ့ သိမ္ကေတာ့ သီးျခားရြာလို႔ အဓိပၸါယ္ရတဲ့ ‘၀ိသုံဂါမ’ သိမ္ ျဖစ္ပါတယ္။
ခ႑သိမ္ ရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကို ေျပာပါအံုးမယ္။ ခ႑ ဆိုတာ ပိုင္းျဖတ္ျခင္း အနက္ကို ေဟာပါတယ္။ ဆိုလိုတာက မဟာသိမ္အပို္င္းအျခား အတြင္းမွာ သမုတ္ရတဲ့ သီးျခားသိမ္တစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ နားလည္ေအာင္ေျပာရရင္္ ယေန႔ေခတ္ ရဟန္းခံစတဲ့ ကံေဆာင္ေနၾကတဲ့ သိမ္ဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ‘ခ႑သိမ္’မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
သိမ္အမ်ဳိးအစားမ်ားကြဲျပားျခင္းရဲ႕အေၾကာင္းကို ေျဖရရင္ ရႈပ္ေထြးလြန္းပါတယ္၊ ေျဖရရင္လဲ စာအုပ္ တစ္အုပ္ေလာက္ ျဖစ္နုိင္ဖြယ္ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သိမ္အေၾကာင္းစာအုပ္မ်ား ကို ရွာေဖြဖတ္ရႈရင္ အေကာင္းဆံုးပါလို႔ အႀကံေပးပါရေစ။
သိမ္ရဲ႕အာနိသင္အစြမ္းသတၱိကို ေျပာရရင္ သိမ္ဆိုတာ ဘုရားရွင္ရဲ႕ အာဏာစက္ျဖစ္တဲ့ ကမၼ၀ါစာနဲ႔ သမုတ္ထားတဲ့အတြက္ သိမ္၀င္ပစၥည္းမ်ားဟာ ယံုၾကည္ရင္ ယံုၾကည္သေလာက္ အႏၱရာယ္ကင္းျခင္းစတဲ့ အက်ဳိးအာနိသင္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘုရားရွင္က သိမ္၀င္ပစၥည္းမ်ား ဘာအာနိသင္ရွိတယ္၊ ဘယ္သိမ္က ဘယ္လိုစြမ္းတယ္ဆိုတာ မေဟာၾကားခဲ့ပါဘူး။ တစ္ခုေတာ့ရွိတယ္။
မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္ ဘုရင္ႀကီးက ဗန္းေမာ္ဆရာေတာ္ႀကီးအား ျပည္နင္ဒဏ္ေပးတဲ့အခါ ဗန္းေမာ္ဆရာေတာ္ႀကီးက တစ္ျခားမသြားဘဲ၊ သိမ္ထဲမွာ ၀င္ေနလိုက္ပါတယ္။ ဒါ့အတြက္ ဗန္းေမာ္ဆရာေတာ္ႀကီးအား ဘယ္သူမွ ဖမ္းလို႔ မရေတာ့ပါ။ သိမ္္ဆိုတာက ဘုရားရွင္အာဏာစက္ျပဳထားတဲ့ သီးျခား နယ္ေျမတစ္ခု ျဖစ္ေနတာလည္း ပါပါတယ္။
သိမ္လွဴတဲ့အက်ဳိးတရားက ဘုရားမွာစိန္၊ သကၤန္းမွာကထိန္၊ ေက်ာင္းမွာ သိမ္ လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ေက်ာင္းအလွဴမ်ားအနက္ သိမ္အလွဴဟာ အျမတ္ဆံုးလို႔ ေျပာပါတယ္။ ေက်ာင္းလွဴတဲ့သူဟာ အဆင္းလွျခင္း၊ ခြန္အားႀကီးျခင္း၊ ခ်မ္းသာျခင္း၊ မ်က္စိအားေကာင္းျခင္း အက်ဳိးတရား ေလးပါးစလံုးကိုရနိုင္ပါတယ္။ သိမ္အလွဴက်ေတာ့ ဒီအက်ဳိးေလးမ်ဳိးအျပင္ ဘုရားသားေတာ္မ်ားျဖစ္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ေပးနိုင္ပါတယ္။ ရဟန္ျဖစ္ဖို႔အတြက္ သိမ္မရွိရင္မျဖစ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းအလွဴမွာ သိမ္အလွဴဟာ အျမတ္ဆံုးျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ေျဖၾကားေပးလိုက္ပါတယ္။